samedi 23 novembre 2024

Homélie du Dimanche du Christ Roi, Année B

KRISTU MWAMI W’IGULU: 34e Dimanche T.O. B

Dn 7, 13-14; Ps 92; Ap 1, 1-5; Jn 18, 33b-37


 

Ene lwo lwa Nyakasane luzinda lw’omwaka gwe Liturgia. Nyama Ekezia arhulalisire okufundika guno mwaka omu kukuza Kristu Mwami w’igulu lyoshi. N’oluderho lwa Nnamahanga lurhuyeresire oku obwami bwa Kristu burhali bwo buguma n’amami g’en’igulu. Amami g’en’igulu ganakazilonza obukulu n’oburhegesi, ci obwami bwa Kristu bohe bulonza obucire n’oburhumisi.

Amango gw’omulebi Danieli olubaga lwali rhindibusire bwenene, erhi kugandaza kw’amabi ga ngasi lubero kurhumire, ciru lwahikira n’aha lwaheza obulangalire, mpu ntaye wankaciluciza. Ci Nyakasane arhuma omulebi mpu agendibaha omurhima omu kubamanyisa oku obubi n’amalibuko birhagwerhi ecinwa cizinda oku bemezi bage. Anamanyise oku “Mwene Omuntu” Ayisha abagalule omu bushinganyanya.

N’abo obusomi bwa kabirhi omu Mafululo ga Yowane, burhuyeresire Kristu muhimanyi omwirenge lyage, owamayusi hima amahashe g’ekuzimu goshi, ciru n’olufu n’ecaha. Analonzize okushangîza abemêzi el’irenge lyange. Yowane abwiraga ogu mwanzi abakristu bâli omu malibuko. Ago mango erhi bali bahiva abakristu, babalibuze omu kubashurha n’okubalikira ensimba, n’okubaniga. Omwanzi gwa Yowane guli gwakumanyisa obuhimanyi bw’obuzigire oku bukunizi n’obubi. Obuzigire bwo bugwerhe ecinwa cizinda.

Omu myanzi y’akalembe Kristu ayemire oku neci ali mwami, ci obwami bwage burhali bw’enigulu, bukacibaga bw’enigulu akabire agwerhe abalanzi bamulwira.

Bemêzi bazigirwa, kwanaba kwinja rhurhingi lola akasanzi konene Mwami Yezu ayemire oku ali mwami: ali muheke lubanja emebere za Pilato arhanaherhi ciru cafungira. Kurhenga obudufu bwoshi erhi bali bamuheka eyi n’eyi emwa kaifa, herodi, Pilato, banalibamushurha empi n’okumumesherako, n’ecimusigalire kuli kumutwira olufu. Muli obwo bworhere bwonanene mwo Pilato amudosize erhi: “ka we mwami w’abayahudi?” naye Yezu erhi: “K’odesire ntyo okubwawe erhi wakubwirwa n’abandi?” Okubundi Yezu amubwira erhi: “Obwami bwani burhali bw’enigulu…” naye Pilato erhi: “kwo kuderha oli Mwami!” na Yezu erhi: “Wakudesire”.

Okuli Pilato na Yezu barhayumvurhi kuguma Obwani co cici? Kuli Pilato n’abarhegesi b’en’igulu obwami :

  • ·        Busimikîre oku Buhashe n’emisi: birhuma balonza okucikuza kugerera engabo z’abasoda, obuhiri n’oburhgesi
  • ·    bugwarhîre oku bunguke bw’ebirugu: abami b’er’igulu balonza kanji kanji okuhâka obuhiri omu kucikaliza, lyo bakungwa n’okukuzîbwa
  • ·  buyumangîre oku côbà: abami b’er’igulu basima okuhera ecôbà omu bantu lyo babakenga (banshombe caziga banyobohe).
  • ·      Ci obu bwami buba bwa kasanzi: co cinarhuma baburhola bahagula, n’okubulika ebe ntambala.

Kuli Kristu yehe Obwami:

  • ·  Busimikîre oku buzigire n’oku burhumisi: buzigire bwa Nyamuzinda oku lubaga lwage na burhumumisi oku bucunguke bw’abantu. Ko Yezu adesire yenene oku arhayishigirhumikirwa, ci kurhumikira.
  • ·         Bugwarhîre oku makwanane g’iroho: galimwo obuzigire, obushinganyanya, omurhula n’olukogo
  • ·         Buyumangîre oku buyemere: kuyemera Nyamuzinda n’Oluderho lwage muli Muka.
  • ·         Buli bwami bw’ensiku n’amango: burhankagera nk’amami g'en'igulu, burhankanayûrha.

Omu kalamo k’Omukristu obwami bwa Yezu buhunyire:

  • ·     Okushokoza erhi kuher'embere amakwanane g’iroho kulusha ag‘omubiri omu kalamo ka ngasi lusiku: obuzigire, obushinganyanya, omurhula n’olukogo, …
  • ·         Okucihâna omu kurhumikira abandi, omu kuyiganya Mwami Yezu
  • ·         Obwirhonzi n’obutudu ahali h’obucîbone, okucîkaliza n’akagayano
  • ·         Obulangalire: bw’okuba obwami bw’empigu bumurheganyizîbwe

Luka 22,25-27 arhuyeresire obworhere bw’omukristu lugenda bwami: “Abami b’amashanja bagarhegeka, n’abaherhe obuhashe kuli go balonza okuderhwa mpu “muhanyi w’ebintu”. Konene mwehe arhali ntyo; ci oli mukulu muli mwe abe nka ye murho, n’omurhegesi abe nka ye murhumisi.”

Bemezi bazigirwa, emyanzi y’akalembe ya yowane edesire oku Luderho ayishire omu bage, n’abage barhamuyankiriraga. Kuhika ene abadwirehe balahira obwami bwa Kristu bali banji, n’abandi balibalonza okumunyagabwo babujire bwabo omu kubulongezamwo obunguke. Abajacira erhi kujaciza izino lya Kristu, nisi erhi ery’abaganda bage kuhikira ciru n’okubaniga nabo balugire. Abarhumisi ba Yezu baherhe baderherwa kubi, okujacirwa, okunywerherwa oku ma radio n’ahandi, n’abandi bashwekwe, balibuzibwe, bayirhwe erhi okuli kurhuma. Olusiku lwene lurhyukengezize oku ecinwa cizinda cili c’obuzigire, n’ababulamire mwo bahe babona irenge muli Kristu Mwami.

Rhumanye bwinja bemêzi bazigirwa oku obwami bwa Yezu buli ekarhi kirhu amango rhuli rwayubaka omurhûla omu ntimanano n’omu nshambalo, omu kuyumvanya n’okubabalirana; amango rhucihanyire okurhumikirana n’omurhima nkana; amango abakazi n’abalume bacihezire haguma okulwisa obwolokazi, obukalanshonyi, obwumvu, obulalwe,… na kandi amango rhuyemire okushenga haguma na kuguma, n’okurhûla emisi, obushirhu, obwenge, akasanzi n’obuhashe birhu omu kuyubaka e eklezia kugerera amarhumisi.

Rhucihundikire emirasano ya Yezu y’okufungira obwami bwage yo elimwo: obulanzi bwinja, isu ly’olukogo, okurhwiri kwashanula, oluderho lw’oburhulirize, emfune yayokola, idwi lyazusa n’okuyumanza okulumbire, okugulu kwashimana olagirire. Nantyo Kuli Kristu, haguma naye na muli ye rhwanacira n’okuciza igulu. Rwanayishiba haguma naye omu paradizo. Amen.

 

Nyakasane Abe haguma Ninyu.

 

 

 

Père Bienvenu Marie BISIMWA LUHIRIRI, crsp 

samedi 13 janvier 2024

Homelie du 2eme Dimanche TO B. (Mashi)

Le 14 janvier 2024

OLWA NYAKASANE LWA KABIRHI MWAKA B.

1Sam 3, 36-10.19 /Ps 39(40)/ 1Cor 6, 13c-15a-17-20/ Jn 1,34-42 

“Cici mwalonza?” 

1. Bemezi Bazigirwa, hamagera mugobe muguma kurhenga rhuyusize amango makulu ga Noweri, aga rhwayankiriremwo Nyamuzinda ekarhi kirhu rhwanashobola muli Kristu amanema oku manema. Na ntyo, rhukola rhurhondire amango mofi gw’obworhere gashokolera amango ga Kwarezima. Muli aga Mngo,Ekleziya nyama wirhu arhulalisire okulama haguma na Kristu omu kalamo kirhu kw’obworhere ngasi lusiku. Kristu wayishire muli rhwe rhumushangize obuzine bwirhu. Ye Mwami rhushiga, rhumuhage arhurhegeke. Ye mugala wa Nnamahanga muzigirwa waciyerekaga amashanja goshi oku lwa Ebifaniya,rhukazimuyumva. 

2. Bemezi bazigirwa,akanwa ka Nnamahanga rhuyumvirhe ene kalalisire ngasi muguma okushimanana na Kristu oku bwage yene na kwago kwago. Eyo ntimanano yo erhuhindula okuba ntumwa za Kristu na bana ba Nnamahanga ciru akabaga oku ngasi muguma agwerhe obwage bulyo ahamagalwamo naye, n’eyage njira ashuzamwo karame, nk’oku rhwanayumvirhe ogwa Samweli, n’ogwa Andereya ciru na Simoni. 

3. Omu busomi burhanzi,rhwayumvirhe oku Samweli ahamagalagwa na Nnamahanga erhi ali omu iro. Kasharhu koshi Samweli akazi shuza karame anagenda emunda Eli ali omu kucikebwa mpu ohamagire  ye omuhamagire, akaziyumva ci arhamanya ndi.| Nako kasharhu koshiarhabonaga Nyakasane|. Ci buzinda, enyuma ly’okumolekerwa na Eli go mango ashuzize oku izu lili lyamuhamagala lyo nanene erhi “ Ombwire Yagirwa bulya mwambali wawe arhezire amarhwiri”.  Barhubwizire oku Samweli aja ayushuka erhi na Nyamubaho ali haguma naye. 

4. Ogu mwanzi gwa Samweli gurhuyeresire oku kwo binali Nyamuzinda kuhamagala ahamagala ngasi muguma omw’izino lyage na buzira kurhama. Na kuyumva rhuyumva izu lyage ci yajewe! Hali mango rhwehe rhubera omw’iro lirhu. Na rhukaba babidu omu kuzuka n’okushuza karama aka Samweli, rhunacirhebe, rhulibirhire handi rhuleke bwalibirhira emwa Nyamubaho orhuhamagire. Go mango oshimanaomuntu acikubagire omushizi kulusha Nnawabo, alibirhire emw’omu kozi aleke Nnakasi, ashige ecibwindi ahali ha mwami. Nka kulya Samweli alibirhiraga emwa Eli, kanji kanji rhucikubagire abadahwa, abigiriza, abimangizi,… abantu kulusha Nnamahanga(Nnawabo na Nnawirhu). Oshimane erhi oyo muntu akabula hoshi ho n’obuyemere bwawe bwanahirigirha. Neci, aka Samweli kuyumva rhuyumva obuhamagale na kanji kanji, na buzira oburhabale bw’enyigirizo n’enkengero z’abanadi,kuli kulembu okuhabuka, ci rhugwasirwe rhukulikire aha rhwarhega amarhwiri n’okuyumva oluderho lwo na nnene lwa Kristu lyo rhuhashi  jira entimanano yago yago naye. 

5. Bemezi bazigirwa, erhi wankashimanana na Kristu okanamuyumvirhiza ogwasirwe ohindule obworhere bw’akalamo,obe muhyahya omu kuleka engeso mbi z’omwizimya :akavulindi n’entambala, emanja n’okucihemukira emibiri omu kujira eby’enshonyi, okulama omu bugonyi. Ewe ka kuhaba muhabire oku emibiri yinyu biri birumbu bya Kristu? Nkabaga murhishi oku omubiri gwinyu kali ka-Nyamuzinda ka Muka Mutagatifu omubamw,oyu mwahabagwa na Nyamuzinda, n’oku murhaciri binyu mwene? Ko Paolo arhukengezize ntyo olw’ene. Arhulalisire okuyaka eby’enshonyi n’okulama omu bucese bulya emibiri yirhu erhaciri yirhu rhwene kurhenga erhi rhunywana na Kristu, ci kanyamuzinda ka Muka Mutagatifu rhurhagwasirwi rhuzinze. Emibiri yirhu egwasirwe ebere hantu hinja na hacire embuga n’omu ndalala bulya biri birumbu bya Kristu. Kuziga rhuyake obukala nshonyi, bulya amango orhaciyumva nshonyi z’okuzinza ecirumbu ca Kristu erhi na nta buzine ogwerhe . 

6. Neci kwo binali okushimanana na Kristu kugwasirwe kuhindule obworhere bwirhu. Emyanzi y’Akalembe yene egalusire bwenene kuli eyo ntimanano. Ci lyo eyo ntimanano ehashikana binahune okurhabalwa n’abandi barhangirimanya Kristu. Kuziga bene wirhu bazigirwa rhumanye ok"u ngasi mukristueli njira y’okulangula abandi aha Kristu ali, kwago kwago oku abarha sagi mushimana. Co cirhumire gali makwanane oku mubusi okuheka abana bage emwa Yezu, nka kulya Yowane analangulaga bala baganda bage bombi. Gali makwanane omuntu okuheka mwene wabo erhi omwira wage emunda Yezu ali nka kulya Andreya ahekaga Simoni na Filipo aheka Natanaeli. Nawe we mukristu oli muno: ka sho na nyoko, abana bawe,abira bawe erhi nisi  balungu bawe boshi bashimanine na Kristu. Ka nta mupagani ocilama naye. Ka ntabo barhaja misa erhi masala erhi ndeko muli mwalama haguma. Ka ab’oshangira nabo orhwavu,munashangire n’omubiri gwa Kristu.Aba mukola nabo mweshi, ka munashenge haguma? 

7. Mwira wani mukristu oyige ene olugero lwa Yowane mubatiza olangule abandi Kristu:"oyu ye mwanabuzi wa Nnamahanga ". Oyige ene olugero lwa Andereya oheke mwene winyu emunda Yezu ali:" Rhwabwine mwami Yezu". Omukolo n’oburhumisi bwawe kuli kuhisa mwene winyu emunda Yezu ali. Arhali kumuhindula ci kumuhisa. Entimanano yage na Mwami Yezu yo yamuhindula n’okumuha obwage burhumisi. 

8. Bene wirhu bazigirwa,rhukengerage oko rhurhankaheka bene wirhu emunda Yezu ali amango rhwene rhurhajiziri entimanano yagoyago na Mwami Yezu. Buzira okushimanana na Mwami Yezu erhi rhulirhwayumva, nirhu rhushuze karame n’okulibirha aka Samweli, ci rhucirhebe izu ly’orhuhamagire. Buzira eyo ntimanano erhi rhuyumva n’okulusa abandi bakristu,erhi muli bakristu b’izino ci arhali ba bworhere. 

9. Lyo rhujira eyo ntimanano na Kristu rhugwasirwe okuba nk’aba baganda babirhi:erhi babalangula Kristu, bamushimba.Erhi abadosa erhi "Cici mwalon. za" bohe aba kudosa bamudosa erhi"Yagirwa, ngahi oba". Barhagwerhe eci balonza arhali okushimanana na Yezu lyo baba haguma naye. Balonzagya ecihando muli Yezu. Naye Yezu arhacirhindiraga, abayugulira erhi:"Muyishe muhabone". Bagenda bahabona banalegerera bo naye. Bashangira oku buzine bwa Kristu. Ebi balamaga na Kristu byo nabo bajiri hamiriza emunda bene wabo bali. 

 Kuziga bene wirhu, ebyo bulagirire kuli rhwe kuli kurhingijira entimanano yago yago na Kristu, rhulame muli ye,na buzinda rhumuhamirize n’akalamo kirhu emunda bene wirhu bali omu kubalangula ye. Arhali rhwe rhwabayemeza erhi kubahindula, ci rhuyemere Kristu arhuhindule, ye wanahindula abarhumudwirhire nk’oku ahindulaga Simoni, amujira Kefa. 

NYAKASANE ABE HAGUMA NINYU 


Père Bienvenu Marie BISIMWA LUHIRIRI, crsp